Święto Wojska Polskiego – historia i znaczenie

Święto Wojska Polskiego obchodzone jest corocznie 15 sierpnia. Ustanowione zostało ustawą Sejmu RP z 1992 roku i nawiązuje do przedwojennego Święta Żołnierza, które upamiętniało zwycięstwo Polaków w Bitwie Warszawskiej w 1920 roku podczas wojny polsko-bolszewickiej. Dzień ten jest okazją do oddania hołdu wszystkim żołnierzom walczącym na różnych frontach, zwłaszcza podczas II wojny światowej.

Dlaczego 15 sierpnia?

Data święta nie jest przypadkowa – 15 sierpnia przypomina o jednej z najważniejszych bitew w historii Polski, czyli Bitwie Warszawskiej. To właśnie wtedy, w sierpniu 1920 roku, polskie wojska pod dowództwem marszałka Józefa Piłsudskiego przeprowadziły skuteczną kontrofensywę, która zatrzymała sowiecką ofensywę na Europę. Dzień ten został wybrany jako oficjalne święto żołnierza na mocy rozkazu generała Stanisława Szeptyckiego w 1923 roku. Przedwojenne obchody miały uroczysty charakter – organizowano przeglądy wojsk i parady w garnizonowych miastach.


Warto dodać, że 15 sierpnia było już wcześniej nieformalnym świętem wojskowym – w czasach Księstwa Warszawskiego obchodzono wówczas urodziny Napoleona Bonapartego. Po odzyskaniu niepodległości, w latach 1919–1923, święto wojska przypadało na 6 sierpnia, w rocznicę wymarszu Pierwszej Kompanii Kadrowej. Po II wojnie światowej, w okresie PRL, święto przeniesiono na 12 października, upamiętniając bitwę pod Lenino. Do tradycji obchodów 15 sierpnia powrócono po 1989 roku.

Polscy żołnierze podczas II wojny światowej

W chwili wybuchu II wojny światowej w polskiej armii służyło około miliona żołnierzy. Walczyli oni m.in. na Westerplatte, pod Kockiem, Bzurą i w obronie Warszawy, a także przeciwko sowieckiemu agresorowi po 17 września 1939 roku. W konspiracji powstał Związek Walki Zbrojnej, później przekształcony w Armię Krajową, której żołnierze prowadzili działania na terenie całego kraju. Utworzono także Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie, które walczyły m.in. pod Narwikiem, w Bitwie o Anglię, pod Tobrukiem i Monte Cassino.

Polacy walczyli również w szeregach Armii Polskiej w ZSRR pod dowództwem generała Zygmunta Berlinga. Działania partyzanckie i dywersyjne Polskiego Państwa Podziemnego osłabiały niemieckiego okupanta. Szacuje się, że podczas II wojny światowej zginęło około 200 tysięcy polskich żołnierzy, zarówno na frontach, jak i w wyniku zbrodni, m.in. w Katyniu.

Święto Wojska Polskiego jest wyrazem pamięci i hołdu dla wszystkich żołnierzy, którzy walczyli o wolność Polski. W całym kraju odbywają się uroczystości, a przed Grobem Nieznanego Żołnierza w Warszawie ma miejsce honorowa zmiana warty z udziałem najwyższych władz państwowych.

Na podstawie materiałów Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku

Ilustracja: obraz Jerzego Kossaka „Cud nad Wisłą”

Źródło: dabrowatar.pl