Porozumienia Sierpniowe – przełomowy moment w historii Polski

31 sierpnia 1980 roku podpisano porozumienia między opozycją a komunistycznym rządem PRL. Wydarzenie to stało się początkiem szerokiego ruchu obywatelskiego, który w znaczący sposób przyczynił się do upadku komunizmu w Europie. W sierpniu 1980 roku w strajkach na terenie Polski uczestniczyło około 700 tysięcy osób, a liczba członków „Solidarności” w latach 1980–1981 sięgnęła blisko 10 milionów, co stanowiło niemal 30 procent społeczeństwa.

Na początku lat 80. sytuacja polityczna w Europie Wschodniej nie sprzyjała żadnym zmianom, szczególnie tak radykalnym, jak te, których domagali się protestujący w Gdańsku. Kraje bloku wschodniego, zgodnie z tzw. doktryną Breżniewa, nie mogły odejść od komunizmu, a władze PRL w razie poważnych protestów mogły liczyć na wsparcie innych państw socjalistycznych. Mimo tych zagrożeń, protestujący nie zawahali się przed strajkiem. Właśnie wtedy piosenka „Mury” Jacka Kaczmarskiego stała się nieoficjalnym hymnem ruchu oporu.


Po długich rozmowach komunistyczne władze zgodziły się spełnić żądania protestujących, podpisując cztery kluczowe porozumienia:

  • Porozumienie w Szczecinie – podpisane 30 sierpnia 1980 r.
  • Porozumienie w Gdańsku – podpisane 31 sierpnia 1980 r.
  • Porozumienie w Jastrzębiu-Zdroju – podpisane 3 września 1980 r.
  • Porozumienie w Hucie Katowice (Dąbrowa Górnicza) – podpisane 11 września 1980 r.

Powstanie Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” obudziło w społeczeństwie ogromną aktywność zarówno polityczną, jak i społeczną. Po raz pierwszy w powojennej Polsce wybory do władz związkowych mogły odbywać się bez nadzoru partii komunistycznej. Tysiące obywateli brały udział w wyborach w zakładach pracy i aktywnie angażowały się w działalność związkową, kształtując nową rzeczywistość kraju w latach 80.

Źródło: Urząd Miasta Radomska, Lasy Państwowe, greboszow.pl
Wprowadzenie: Katarzyna Starzyk 29.08.2025 r.