Rada Miasta Krakowa uchwaliła budżet na 2026 r. z autopoprawką, która zwiększa zarówno wydatki inwestycyjne, jak i bieżące. Plan zakłada wydatki ogółem na poziomie około 11 mld 472 mln zł przy dochodach rzędu około 10 mld 274 mln zł.
Autopoprawka prezydenta Aleksandra Miszalskiego wprowadza do planu setki dodatkowych zadań inwestycyjnych o łącznej wartości około 82 mln zł. To zarówno nowe projekty, które mogą ruszyć w 2026 r. (m.in. rewitalizacja Kopca Wandy, program cichych świetlic szkolnych), jak i poszerzenia już prowadzonych programów – szczególnie w transporcie, by szybciej poprawiać jakość dróg, chodników, miejsc postojowych i przejść dla pieszych.
Budżetowe priorytety i zmiany
Miasto zwiększa możliwości inwestycyjne w dziedzinach kluczowych dla jakości życia: edukacja (wzrost o 28 mln zł), zieleń (o 12 mln zł), infrastruktura transportowa (o 11 mln zł), sport i rekreacja (o 9 mln zł), zdrowie (o 7,6 mln zł), pomoc społeczna (o 6 mln zł), bezpieczeństwo (o 3 mln zł). Kraków stawia także na mniejsze, szybkie inwestycje – dobrze dopasowane do lokalnych potrzeb i niewymagające wielkich nakładów, ale odczuwalne na co dzień.
W strukturze finansowania inwestycji rośnie udział bezzwrotnych środków: blisko 20 proc. nakładów stanowią dotacje – ponad 140 mln zł ze źródeł zagranicznych i ponad 128 mln zł ze źródeł krajowych.
Na bieżące utrzymanie usług publicznych Kraków planuje około 9,7 mld zł. Największe pozycje to: edukacja (39 proc.), transport i łączność (15 proc.), pomoc społeczna i rodzina (11 proc.), gospodarka komunalna i ochrona środowiska (10 proc.), administracja (8 proc.), kultura (4 proc.), mieszkalnictwo (3 proc.), bezpieczeństwo (2 proc.).
Cel budżetu jest podwójny: z jednej strony realizacja potrzeb rozwojowych i oczekiwań mieszkańców, z drugiej – poprawa kondycji finansowej miasta. Samorząd zapowiada m.in. dalszy monitoring i racjonalizację wydatków bieżących, lepsze planowanie inwestycji w oparciu o wskaźniki i dokładne analizy oraz intensywne pozyskiwanie środków zewnętrznych. Priorytetem jest odbudowa trwałej nadwyżki operacyjnej, co pozwoli ograniczać zadłużenie i deficyt.
Program inwestycyjny 2026: ponad 1,5 mld zł
W przyszłorocznym planie inwestycyjnym (ogólnomiejskim i dzielnicowym) zarezerwowano ponad 1,5 mld zł. Dominującą część – ponad połowę – pochłonie infrastruktura transportowa.
Transport: szybciej, wygodniej i bezpieczniej
Na drogi, komunikację zbiorową i poprawę bezpieczeństwa w ruchu trafi ponad 700 mln zł. Największym zadaniem pozostaje finalizacja budowy linii tramwajowej do Mistrzejowic – w 2026 r. przewidziano na ten cel 250 mln zł.
- Przebudowy torowisk: ul. Starowiślna, Straszewskiego, Karmelicka
- Węzeł przesiadkowy z parkingiem P&R Bronowice i terminal autobusowy
- Przystanek SKA Kraków Prądnik Czerwony wraz z P&R
- Droga dojazdowa z os. Kliny do stacji SKA Opatkowice
W wielu częściach miasta zaplanowano modernizacje i rozbudowy ulic (m.in. Kocmyrzowska, Stelmachów i Piaskowa, Tyniecka, Niebyła, Sandora Petöfiego, Starowolska), nowe drogi dla rowerów (m.in. wzdłuż alei Pokoju, ul. Walerego Sławka, ul. Jancarza), budowę i przebudowę przystanków oraz zatok autobusowych (m.in. rejon ul. Stella-Sawickiego i Orlińskiego, ul. Brożka), ekrany akustyczne (ul. Klasztorna) oraz bezkolizyjną przeprawę drogowo-kolejową w ciągu ul. Półłanki.
Kontynuowane będą programy lokalne: modernizacja dróg (23 mln zł), budowa chodników (21 mln zł), ścieżek rowerowych (8 mln zł), modernizacja torowisk (3,5 mln zł), montaż sygnalizacji i doświetleń przejść (4,2 mln zł), tworzenie miejsc postojowych (2,4 mln zł). Modernizacja oświetlenia ulicznego – z elementami smart i montażem energooszczędnych opraw parkowych – ma poprawić bezpieczeństwo i obniżyć koszty w dłuższym horyzoncie.
W tym duchu miasto będzie rozwijać także prezydencki „Pakt dla krakowskich osiedli” – dodatkowe zadania dla dzielnic (chodniki, remonty nakładkowe, doświetlenia, oprawy, ławki, wiaty) realizowane sukcesywnie wraz ze zwalnianiem się środków. Docelowy budżet programu to 500 mln zł.
Zieleń i środowisko: około 138 mln zł
Duży pakiet środków trafi na parki, zadrzewienia i retencję. Przewidziano modernizacje Plant krakowskich, Plant Podgórskich, Plant Mistrzejowickich i Bieńczyckich, bulwarów wiślanych, parku Kolejowego, parku przy dworze Czeczów, parku Białe Morza, zieleni przy ul. Siewnej oraz placu zabaw przy ul. Łopackiego. Miasto będzie też wykupywać grunty pod ogólnodostępną zieleń (m.in. Zakrzówek, park Woźniców w Czyżynach) i realizować projekt „Zielone ulice” – odbetonowywanie i zazielenianie przestrzeni publicznych. W 2026 r. ruszą nasadzenia drzew na Rynku Głównym.
W obszarze ochrony przed podtopieniami i powodzią zaplanowano m.in. przepompownię Kabel, zbiornik retencyjny przy ul. Udzieli, kanał ulgi na Sudole Dominikańskim, urządzenia podczyszczające na wylotach kanalizacji opadowej, przepompownie na wysokie stany i poldery zalewowe. Kontynuowana będzie mała retencja, rewitalizacje podwórek w Nowej Hucie, modernizacja miejskich toalet i programy termomodernizacji budynków. Wśród nowości – rewitalizacja Kopca Wandy i modernizacja Jordanówki.
Edukacja: około 131 mln zł na nowe placówki i rozbudowy
Miasto rozpocznie budowę m.in. kompleksu szkolno-przedszkolnego przy ul. bp. Albina Małysiaka, zespołu szkolno-przedszkolnego przy ul. Na Załęczu, szkoły podstawowej w rejonie ul. Dekerta i Portowej oraz przedszkola przy ul. Prokocimskiej.
Kontynuowane będą wieloletnie rozbudowy i modernizacje, które poszerzą bazę lokalową m.in. w: SP 124 (ul. Sucharskiego), ZSP 9 (ul. Prawocheńskiego), ZSP 8 (ul. Wrony), ZPRS (ul. Górka Narodowa), SP 54 wraz z SP 133 (ul. Tyniecka), ZSP 15 (ul. Grochowa), ZSP 14 (ul. Stawowa). W planie są także mniejsze zadania (adaptacje i modernizacje m.in. w V LO, XLIII LO, Samorządowym Przedszkolu nr 10). Utrzymany zostaje program termomodernizacji obiektów oświatowych.
Pomoc i integracja społeczna: ponad 125 mln zł
Największym pakietem w tym obszarze jest budowa 11 nowych żłobków (m.in. ul. Krzemionki, Działowskiego, Karaszewicza-Tokarzewskiego, Drożyska, Niebyła, Jabłonkowska, Wróblowicka, Księcia Józefa, Lubocka, Wadowska, Rybitwy) oraz modernizacja istniejących placówek (m.in. ul. Mazowiecka, Sanocka, Okólna, Jana Kurczaba, os. Willowe).
Kontynuowany będzie program likwidacji barier architektonicznych (siedziby UMK i Rad Dzielnic, windy w budynkach komunalnych, Centrum Młodzieży, ZSS nr 14, VI LO, II LO, Specjalny Ośrodek dla Niesłyszących przy ul. Grochowej 19). Przewidziano budowę specjalistycznych ośrodków wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami z miejscami pobytu okresowego (FEM – Działanie 5.6 „Budowa na miarę”), modernizacje DPS-ów (Hutnicze, Helclów, Łanowa) oraz siedziby MOPS (os. Górali). W lokalu przy al. Daszyńskiego 16 powstanie Centrum Rodzinnych Inicjatyw.
Sport i rekreacja: około 133 mln zł
Nowe inwestycje obejmą m.in.: halę sportową przy ul. Monte Cassino, kompleks KSOS przy al. Powstania Warszawskiego, salę rehabilitacyjno-sportową przy ZSS nr 1 (al. Dygasińskiego), Dzielnicowe Centrum Sportu i Rekreacji przy ul. Żywiecka Boczna, krytą pływalnię przy SP 129 (os. Na Stoku), krytą pływalnię na terenie KS Clepardia wraz z modernizacją kąpieliska, Młodzieżowy Ośrodek w Łuczanowicach, kompleks w Wolicy oraz salę gimnastyczną SP 32 (ul. Królowej Jadwigi).
Modernizacje obejmą infrastrukturę klubów sportowych (m.in. KS Kolejarz Prokocim, KS Tyniec, TS Rybitwy, KS Grębałowianka, KS Bronowianka, KS Orzeł Piaski Wielkie, KS Bieżanowianka), a także orliki (SP 40, SP 149, SP 78), halę lodową przy ul. Siedleckiego oraz boisko do koszykówki przy ul. Korzeniaka. W budżecie znalazła się również budowa hali sportowej KS Wanda (ul. Odmogile 1b).
Dzielnice: więcej pieniędzy bliżej mieszkańców
Środki inwestycyjne w dyspozycji dzielnic wzrosną do ponad 23 mln zł (w 2024 r. było to 14 mln zł, w 2025 r. 19,6 mln zł). Zwiększane są także całościowe budżety dzielnic – w 2026 r. wyniosą 99 mln 226 tys. zł (wzrost o 15 proc. rok do roku), a plan na lata 2025–2029 zakłada ich podwojenie do 144 mln 226 tys. zł.
Dochody: mocniejsze wpływy z PIT i CIT
Dochody ogółem zaplanowano na około 10 mld 274 mln zł – o ponad 1 mld zł więcej niż w planie na 1 stycznia 2025 r. Trzon stanowią wpływy z PIT i CIT – łącznie około 6,1 mld zł (ponad 5,5 mld zł z PIT i ponad 0,5 mld zł z CIT), co daje 60,3 proc. dochodów i oznacza wzrost o około 600 mln zł rok do roku. Miasto wskazuje, że korzystnie działa zarówno nowy system finansowania samorządów, jak i rosnąca liczba mieszkańców, zatrudnienie oraz wynagrodzenia. Dodatkowym impulsem jest pozyskanie 33 tys. nowych podatników PIT, co przynosi około 130 mln zł więcej do budżetu.
Dochody własne (m.in. podatki i opłaty lokalne, mienie, sprzedaż biletów KMK) mają przynieść około 3,2 mld zł – 32 proc. całości. Subwencje i dotacje z budżetu państwa to około 591 mln zł (5,8 proc.), a środki zagraniczne na inwestycje około 197 mln zł (1,9 proc.).
Źródło: krakow.pl
