Majówka kojarzy się większości z grillem, wycieczkami rowerowymi i odpoczynkiem na łonie natury. Ale dla zapalonych grzybiarzy to także pierwszy poważny moment, by ruszyć do lasu z koszykiem. Choć sezon grzybowy w pełni przypada na późne lato i jesień, to maj potrafi zaskoczyć obfitością dorodnych i smacznych grzybów. Gdzie warto się wybrać i jakie gatunki można spotkać wiosną? Sprawdź nasz przewodnik po majowym grzybobraniu.
Czy w maju rosną grzyby? Krótka odpowiedź: tak!
Wielu początkujących grzybiarzy zadaje sobie pytanie, czy w maju w ogóle warto szukać grzybów. Odpowiedź jest jednoznaczna – warto! Wiosna to czas, gdy przyroda budzi się do życia, a wraz z nią pojawiają się pierwsze gatunki grzybów jadalnych. Co ważne, majówka często przypada w czasie ciepłych dni po deszczowych okresach, co tworzy idealne warunki do wzrostu grzybni.
Gdzie szukać grzybów w maju?
W maju grzyby można znaleźć przede wszystkim w lasach liściastych i mieszanych, szczególnie tam, gdzie dominuje buk, dąb, brzoza, sosna i grab. Warto szukać miejsc dobrze nasłonecznionych, ale jednocześnie wilgotnych – skraje lasów, polany, zagłębienia terenu czy obrzeża leśnych ścieżek to potencjalne „grzybowe eldorado”.
Najlepsze regiony Polski na majowe grzybobranie to:
- Bory Tucholskie – raj dla miłośników przyrody i grzybów.
- Puszcza Kampinoska – blisko Warszawy, idealna na jednodniowy wypad.
- Mazury i Warmia – bujne lasy i bogactwo grzybów.
- Sudety i Beskidy – w wyższych partiach gór sezon zaczyna się nieco później, ale niższe partie już w maju bywają obiecujące.
Jakie grzyby można spotkać w maju?
Chociaż wybór nie jest jeszcze tak szeroki jak jesienią, wiosenne grzybobranie może być bardzo satysfakcjonujące. Oto najpopularniejsze i najczęściej spotykane grzyby w maju:
1. Smardze (Morchella spp.)
Uznawane za rarytas i jeden z najcenniejszych grzybów wiosennych. W Polsce pod ochroną częściową – można je zbierać wyłącznie poza terenami chronionymi. Wyróżniają się charakterystycznym, siatkowanym kapeluszem przypominającym plaster miodu.
Gdzie szukać? Na skrajach lasów, w parkach, sadach, a także na terenach popożarowych.
2. Płomiennica wiosenna (Flammulina velutipes)
Występuje często na obumarłych pniach i kłodach drzew liściastych, szczególnie topól, wierzb i dębów. Ma jasnożółty lub pomarańczowy kapelusz i rośnie w kępach.
3. Majówka wiosenna (Calocybe gambosa)
Jak sama nazwa wskazuje, pojawia się właśnie w maju. Ma charakterystyczny, biały lub kremowy kapelusz i intensywny zapach mąki. Bardzo smaczna i chętnie zbierana przez doświadczonych grzybiarzy.
Gdzie szukać? Na łąkach, w parkach, na obrzeżach lasów.
4. Pieczarki łąkowe (Agaricus campestris)
Choć znane głównie z upraw, występują również dziko. Można je znaleźć na łąkach, pastwiskach i przydrożnych rowach. Warto jednak dobrze znać się na ich rozpoznawaniu – można je pomylić z trującą pieczarką karbolową!
5. Borowik ceglastopory (Neoboletus luridiformis)
Zaczyna się pojawiać już w maju, zwłaszcza w cieplejszych regionach Polski. Ma ciemnobrązowy kapelusz i czerwone rurki pod spodem. Jadalny, ale wymaga obróbki termicznej.
Na co uważać? Trujące sobowtóry
Wiosna to także czas pojawiania się wielu trujących grzybów, które mogą być mylone z jadalnymi odpowiednikami. Do szczególnie niebezpiecznych należą:
- Muchomor wiosenny (Amanita verna) – śmiertelnie trujący, przypomina pieczarkę lub gołąbka.
- Strzępiak ceglasty – często mylony ze smardzem.
- Gąska tygrysia – przypomina majówkę, ale jest trująca.
Dlatego początkującym grzybiarzom polecamy zabierać ze sobą atlas grzybów lub korzystać z aplikacji mobilnych do ich rozpoznawania.
Etyka grzybiarza – pamiętaj o zasadach!
Grzybobranie to nie tylko przyjemność, ale też odpowiedzialność. Pamiętaj:
- Nie zbieraj grzybów chronionych.
- Nie niszcz grzybni i nie wyrywaj grzybów z korzeniami.
- Zbieraj grzyby do przewiewnych koszyków – nie do reklamówek!
- Pozostaw las w takim stanie, w jakim chciałbyś go zastać.
Co zrobić ze zbiorami?
W maju grzyby najlepiej smakują świeże. Można je:
- smażyć z cebulką i jajkiem,
- dodawać do zup i sosów,
- marynować lub suszyć (choć w przypadku smardzów suszenie intensyfikuje smak i aromat).
Podsumowanie
Majówka to doskonały czas, by rozpocząć grzybowy sezon. Wystarczy ciepła kurtka, koszyk i dobra znajomość miejsc, by wrócić z lasu z pachnącymi skarbami natury. Wiosenne grzybobranie, choć skromniejsze niż jesienne, dostarcza nie tylko kulinarnych wrażeń, ale i ogromnej satysfakcji z kontaktu z naturą. Ruszaj do lasu i przekonaj się sam!