Regularne badania w kierunku raka szyjki macicy są kluczowe, by wykryć chorobę na wczesnym etapie i zwiększyć szanse na skuteczne leczenie. Program profilaktyki raka szyjki macicy skierowany jest do kobiet w wieku 25–64 lat.

Od 1 lipca Narodowy Fundusz Zdrowia finansuje nowe badania w ramach programu: test na obecność wirusa HPV o wysokim ryzyku (HPV HR) oraz cytologię na podłożu płynnym (LBC).

Program profilaktyki działa obecnie w dwóch wariantach:

  • Schemat tradycyjny: klasyczna cytologia wykonywana co 3 lata.
  • Schemat nowy: test HPV HR z genotypowaniem wykonywany co 5 lat. W przypadku dodatniego wyniku, z tego samego materiału wykonywana jest cytologia płynna (LBC).

Nowe metody badań – najważniejsze informacje:


  • Test HPV HR z genotypowaniem to badanie molekularne wykrywające obecność DNA lub RNA wirusa HPV o wysokim ryzyku rozwoju raka szyjki macicy. Materiał pobierany jest wymazem z szyjki macicy.
  • Cytologia płynna (LBC) wykonywana jest tylko w przypadku dodatniego wyniku testu HPV HR, bez konieczności ponownego pobierania wymazu.
  • Częstotliwość i zakres badań zależą od uzyskanych wyników.

Jak przebiega program?

  1. W przypadku ujemnego wyniku badania lekarz zaleci kolejne badanie po 3 lub 5 latach, a w szczególnych przypadkach po roku.
  2. Jeśli test HPV HR jest dodatni, wykonywana jest cytologia płynna. Przy prawidłowym wyniku kolejne badanie zalecane jest po 12 miesiącach.
  3. W przypadku wykrycia zmian dysplastycznych pacjentka kierowana jest na dalszą diagnostykę, np. kolposkopię lub badanie histopatologiczne. W razie rozpoznania raka lub innych schorzeń, pacjentka zostaje skierowana na leczenie specjalistyczne.

Gdzie można wykonać badania?

  • W każdej poradni położniczo-ginekologicznej mającej umowę z NFZ.
  • W wybranych poradniach POZ, które realizują świadczenia położnej POZ w programie profilaktyki raka szyjki macicy.

Źródło: samorzad.gov.pl/web/gmina-stryszow/