Od 1 października 2025 r. w całym kraju zacznie działać system kaucyjny na wybrane opakowania po napojach. Nowe rozwiązanie ma zwiększyć poziom selektywnej zbiórki i recyklingu oraz ograniczyć zaśmiecanie środowiska. Kaucja będzie doliczana przy kasie i zwracana po oddaniu pustego opakowania w punkcie zbiórki.
Nowelizacja tzw. ustawy kaucyjnej doprecyzowuje zasady wydawania, cofania i zmiany zezwoleń dla operatorów systemu. Uregulowano m.in. „podążanie” kaucji za opakowaniem w całym łańcuchu sprzedaży, wyłączono z systemu opakowania po produktach mlecznych oraz przewidziano jednolite, zharmonizowane oznakowanie opakowań objętych kaucją.
Co obejmie system
System kaucyjny to mechanizm, w którym za wybrane opakowania doliczana jest kaucja, a po ich zwrocie klient otrzymuje pieniądze z powrotem. Takie rozwiązania funkcjonują już w wielu krajach — korzysta z nich ok. 180 mln Europejczyków. W Polsce obejmie ono następujące opakowania po napojach:
- Butelki plastikowe do 3 litrów — zwrot: 0,50 zł za sztukę.
- Puszki metalowe do 1 litra — zwrot: 0,50 zł za sztukę.
- Butelki szklane wielokrotnego użytku do 1,5 litra — zwrot: 1,00 zł za sztukę.
Gdzie oddamy opakowania
- Wszystkie sklepy powyżej 200 m², które oferują napoje w opakowaniach objętych systemem (obowiązek przyjmowania zwrotów).
- Sklepy poniżej 200 m², w których sprzedawane są napoje w butelkach szklanych wielokrotnego użytku.
- Inne mniejsze sklepy, które dobrowolnie przystąpią do systemu.
- Automaty kaucyjne, również poza punktami handlowymi.
- Inne wyznaczone punkty zbiórki.
W każdej gminie ma działać co najmniej jeden stacjonarny punkt odbioru opakowań i odpadów opakowaniowych objętych systemem.
Zasady działania krok po kroku
- Przy zakupie napoju w opakowaniu oznaczonym logotypem systemu, kaucja jest doliczana przy kasie.
- Każda placówka handlowa, która sprzedaje napoje w opakowaniach objętych systemem, pobiera kaucję niezależnie od wielkości sklepu.
- Kaucję zwrócisz po oddaniu pustego opakowania w dowolnym punkcie zbiórki — paragon nie będzie wymagany.
- Zwrot kaucji dotyczy wyłącznie opakowań z oficjalnym oznaczeniem systemu; opakowania bez logotypu nie kwalifikują się do zwrotu.
- Opakowań nie należy zgniatać przed oddaniem — muszą być rozpoznawalne przez system zbiórki.
- Możliwe będzie tworzenie punktów odbioru także poza sklepami.
Dlaczego to ważne
- mniej śmieci w przestrzeni publicznej i przyrodzie,
- wyższy poziom selektywnej zbiórki odpadów,
- większy recykling wartościowych surowców,
- utrwalanie proekologicznych nawyków.
W krajach z długą tradycją systemów kaucyjnych szklane butelki wielorazowe krążą po rynku wielokrotnie, co ogranicza zużycie surowców i emisje związane z produkcją nowych opakowań.
Materiały informacyjne
Dodatkowe materiały, w tym film informacyjny i mały podręcznik systemu kaucyjnego, będą udostępniane przez organizatorów systemu.
Źródło: mucharz.pl