Międzynarodowy Dzień bez Przemocy przypomina, czym jest przemoc, kiedy możemy mieć z nią do czynienia, jakie przybiera formy i do jakich konsekwencji prowadzi. To również czas, by sprawdzić, czy nie dotyka nas lub kogoś z naszego otoczenia.

To dobry moment, by zastanowić się, jak każdy z nas może przeciwdziałać przemocy na co dzień: poprzez edukację, rozmowę, empatię, wrażliwość i dawanie dobrego przykładu. Równie ważna jest umiejętność rozpoznania, kiedy stajemy się ofiarą oraz wiedza, gdzie szukać wsparcia. Przemoc ma wiele oblicz — nie tylko fizyczne, ale także psychiczne, ekonomiczne, seksualne czy w sieci (cyberprzemoc). Nie bądźmy obojętni, bo często dotyka osób nam bliskich.

Prawo i definicje

Zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu przemocy domowej, przemoc domowa to umyślne działanie lub zaniechanie, jednorazowe bądź powtarzalne, wykorzystujące przewagę fizyczną, psychiczną lub ekonomiczną i naruszające prawa lub dobra osobiste osoby doznającej przemocy. W szczególności obejmuje ona sytuacje:

  • stwarzające ryzyko utraty życia, zdrowia lub mienia,
  • godzące w godność, nietykalność cielesną i wolność, w tym wolność seksualną,
  • powodujące szkody na zdrowiu fizycznym lub psychicznym, cierpienie i krzywdę,
  • ograniczające dostęp do środków finansowych, pracy i samodzielności (przemoc ekonomiczna),
  • istotnie naruszające prywatność lub wywołujące poczucie zagrożenia, poniżenia czy udręczenia, także za pomocą środków komunikacji elektronicznej (cyberprzemoc).

Od 30 listopada 2020 r. Policja może stosować wobec sprawców przemocy tzw. „środki izolacyjne”, czyli natychmiast odseparować osobę agresywną od osoby doznającej przemocy, aby szybko przywrócić bezpieczeństwo.


Dane z Małopolski

Od wprowadzenia tych rozwiązań (30 listopada 2020 r.) do 30 września 2025 r. w Małopolsce wydano już 10 256 policyjnych nakazów i zakazów: opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego otoczenia, zakazu zbliżania się do mieszkania, zakazu zbliżania się do osoby, zakazu kontaktowania się oraz zakazu wstępu.

Od stycznia do końca września br. małopolscy policjanci interweniowali w sprawach domowych, zatrzymując 951 osób podejrzanych o stosowanie przemocy. Zastosowano m.in.:

  • 1 723 zakazy zbliżania się do pokrzywdzonych,
  • 1 534 zakazy kontaktowania się,
  • 1 060 nakazów opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania,
  • 241 zakazów wstępu do określonego miejsca.

W związku z podejrzeniem przemocy funkcjonariusze sporządzili 2 483 formularze „Niebieska Karta-A”.

Reaguj i szukaj wsparcia

W każdej sytuacji budzącej niepokój — gdy podejrzewamy krzywdzenie lub słyszymy odgłosy awantur — należy zawiadomić Policję. Pozwala to uruchomić procedurę „Niebieskie Karty”, zastosować „środki izolacyjne” i zatrzymać agresora. Regularne działania służb pomagają monitorować sytuację rodziny i poprawiać bezpieczeństwo osób pokrzywdzonych.

Osoby doświadczające przemocy często nie mają świadomości swojej sytuacji i dostępnych form pomocy. Reagujmy i wzywajmy wsparcie, korzystając z instytucji specjalistycznych, telefonów zaufania czy aplikacji mobilnych. Brak reakcji to ciche przyzwolenie. W nagłych przypadkach dzwoń na 112.

Numery wsparcia

  • 800 120 226 – Policyjny telefon zaufania dla osób doznających przemocy domowej
  • 800 100 100 – Telefon dla rodziców i nauczycieli w sprawie bezpieczeństwa dzieci
  • 800 12 12 12 – Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka
  • 116 000 – Telefon w sprawie zaginionego dziecka i nastolatka (Fundacja ITAKA)
  • 116 111 – Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży
  • 116 123 – Telefon Zaufania dla Osób Dorosłych w Kryzysie Emocjonalnym
  • 800 119 119 – Telefon i czat zaufania dla dzieci i młodzieży (Towarzystwo Przyjaciół Dzieci)
  • 800 120 002 – Ogólnopolski Telefon dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”
  • 537 375 505 – Telefon Pomocy dla Starszych
  • 800 70 2222 – Linia wsparcia dla osób w kryzysie psychicznym
  • 22 484 88 01 – Antydepresyjny Telefon Zaufania (Fundacja ITAKA)
  • 222 309 900 – Linia Pomocy Pokrzywdzonym

W każdym powiecie działają instytucje udzielające wsparcia: Powiatowe Centra Pomocy Rodzinie, Ośrodki Interwencji Kryzysowej, ośrodki pomocy społecznej i poradnie psychologiczne.

Jeśli doszło do przestępstwa, skorzystaj z pomocy ośrodka dla osób pokrzywdzonych. Aktualna lista organizacji wspierających poszkodowanych i ich bliskich, finansowanych z Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej, jest dostępna na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości.

Źródło: kpp-krakow.policja.gov.pl