Czy warto inwestować w pompę ciepła powietrze-woda? Koszty, oszczędności, zwrot z inwestycji

Coraz bardziej popularną alternatywą dla tradycyjnych systemów grzewczych staje się pompa ciepła powietrze-woda. Mówi się, że jest ona nie tylko ekologicznym, ale i bardzo wydajnym oraz ekonomicznym rozwiązaniem. Czy rzeczywiście? Ile to kosztuje i jak dużo można zaoszczędzić na rachunkach za ogrzewanie budynku?

Czym są pompy ciepła powietrze-woda?

Pompa ciepła powietrze-woda to urządzenie, które wykorzystuje energię cieplną z powietrza w otoczeniu budynku do ogrzewania wody, która następnie jest używana w systemach grzewczych, takich jak ogrzewanie podłogowe czy grzejniki. Działa na zasadzie obiegu termodynamicznego (podobnie jak lodówka, ale w odwrotnym kierunku) – pobiera ciepło z powietrza i przekazuje je do wody. Jest zbudowana z parownika, sprężarki, skraplacza i zaworu rozprężnego. Do działania potrzebuje jedynie niewielkiej ilości energii elektrycznej, a reszta pochodzi z odnawialnego źródła – powietrza. Jest to więc rozwiązanie zarówno energooszczędne, jak i ekologiczne. Przyjrzyjmy się bliżej jego zaletom.

Jakie zalety ma pompa ciepła powietrze-woda?

Jednym z najistotniejszych atutów tego typu źródła ciepła jest ekologia. Wyróżnia je niska emisja dwutlenku węgla, zwłaszcza w porównaniu z tradycyjnymi systemami. Pompa ciepła powietrze-woda jest praktycznie bezobsługowa. Docenia się ją również za:

• łatwy, mało inwazyjny montaż,

• utrzymywanie mocy nawet przy bardzo niskiej temperaturze (do ok. -30 st. C),
• długi okres eksploatacji przy regularnym serwisie (nawet do 20 lat).

Warto podkreślić, że nowoczesne pompy nie generują dużego hałasu, co zapewnia pełen komfort użytkowania.

Jakie są koszty takiej inwestycji?

Koszt montażu pompy ciepła powietrze-woda zależy od kilku czynników, a są nimi przede wszystkim moc urządzenia i stan techniczny systemu grzewczego istniejącego w budynku. Pod uwagę należy wziąć również to, czy konieczne jest przeprowadzenie dodatkowych prac, takich jak np. zmodernizowanie instalacji.

Przeciętnie koszt tego typu inwestycji to 30 000-60 000 zł (zakup pompy + montaż). Choć początkowo taka kwota może wydawać się bardzo wysoka, nie można zapominać o możliwości skorzystania z dofinansowania. Dostępne są różne programy, np. Czyste Powietrze, pozwalające na obniżenie wydatków nawet o kilkanaście tysięcy złotych. Dzięki temu inwestycja nie musi być mocno obciążająca dla domowego budżetu.

Jakie oszczędności może zapewnić pompa ciepła powietrze-woda?

Dla pompy ciepła powietrze-woda współczynnik COP (Coefficient of Performance) średnio mieści się na poziomie 3,5-4. Oznacza to, że urządzenie generuje 3,5-4 kWh ciepła z 1 kWh energii elektrycznej. Tym samym możliwe jest uzyskanie nawet do 400% więcej energii w stosunku do tej zużytej w procesie wytwarzania ciepła.

Według szacunków przeciętne oszczędności płynące z instalacji pompy ciepła typu powietrze-woda sięgają 30-60%. Sporo zależy tutaj od ceny energii oraz wydajności systemu.

Nie można w tym miejscu pominąć kwestii bezobsługowości pompy ciepła. Osoby, które posiadają lub posiadały piec na węgiel, wiedzą, ile czasu zajmuje jego obsługa – dorzucanie do pieca, wybieranie popiołu, czyszczenie pieca i układu kominowego. Jeśli przyjąć, że średnio poświęcamy na obsługę pieca 20 min. dziennie, to w okresie grzewczym siedzimy w kotłowni prawie 60 godzin. To ponad 2,5 dnia pracy, za które nikt nam nie płaci! 

No i ostatnia kwestia – nieustanny brud towarzyszący paleniu węglem i kurz z pelletu. Przy pompie ciepła nasza kotłownia jest czysta jak kuchnia i można ją spokojnie zagospodarować np. na pralnię z suszarnią. To dodatkowa korzyść – oszczędność miejsca. Przy nowo budowanych domach można w ten sposób dużo zaoszczędzić – poza metrażem samego budynku (można go zmniejszyć lub można powierzchnie gospodarcze zagospodarować na mieszkalne) oszczędza się na budowie komina, który przy pompie ciepła jest niepotrzebny.

Pompa ciepła powietrze-woda a zwrot z inwestycji

Czas i wysokość zwrotu z inwestycji uzależnione są, ponownie, od ceny energii elektrycznej, ale nie tylko. Znaczenie mają również:

• koszty eksploatacji,
• wysokość dofinansowania,
• zapotrzebowanie budynku na ciepło.

Im wyższe były rachunki za korzystanie z poprzedniego systemu ogrzewania, tym szybciej można zauważyć oszczędności związane z pompą. Zakładając, że koszt inwestycji wyniósł 30 000 zł, a roczne oszczędności mieszczą się na poziomie 5000 zł, zwrot może nastąpić już po ok. 6 latach. Chcąc zwiększyć efektywność działania nowego systemu, można dodatkowo zainwestować w instalację fotowoltaiczną – wówczas jeszcze bardziej zmniejszą się koszty eksploatacyjne.

Decyzja o instalacji pompy ciepła powietrze-woda powinna być dobrze przemyślana, w oparciu o analizę energetycznych potrzeb budynku, dostępnych ofert oraz możliwości dofinansowania. Jednocześnie trzeba pamiętać, że korzyści ekologiczne i oszczędności z tego rozwiązania są długoterminowe, dlatego bez wątpienia jest ono godne uwagi.

Można jeszcze spróbować policzyć wcześniej poruszone kwestie dotyczące straty czasu na obsługę pieca węglowego i oszczędności na budowie domu. Obliczyliśmy, że czas spędzony na paleniu w piecu to ok. 60 godzin, więc jeśli przyjmiemy, że najniższa godzinowa stawka pracy wynosi dzisiaj 31 zł, to wykonujemy pracę wartą ponad 1800 zł, za którą… nikt nam nie płaci. 

Budując dom, można natomiast zaoszczędzić na powierzchni budynku – na pompę ciepła wystarczą ok 2m2. Niepotrzebna jest nawet kotłownia – pompę ciepła można zamontować chociażby w kuchni. Jeśli w projekcie jest kotłownia o powierzchni 10 m2, to biorąc pod uwagę, że wybudowanie m2 domu kosztuje ok. 4000 zł, to można zaoszczędzić nawet 30-40 tys zł na zmniejszeniu powierzchni budynku (albo możemy mieć więcej miejsca do mieszkania). Jeśli zrezygnujemy z budowy komina, to zaoszczędzimy kolejne 4-5 tys zł. Warto pomyśleć też o tych mniej oczywistych kosztach.

ART