Łysienie – przyczyny i sposoby leczenia. Jak może pomóc trycholog?

Artykuł sponsorowany
Wypadanie włosów to problem, który dotyka miliony osób na całym świecie – zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Choć codzienna utrata kilkudziesięciu włosów jest zjawiskiem naturalnym, nadmierne przerzedzenie fryzury lub pojawiające się zakola mogą budzić niepokój. Łysienie nie jest wyłącznie kwestią estetyki – często stanowi objaw zaburzeń hormonalnych, niedoborów składników odżywczych lub chorób autoimmunologicznych.
Właśnie dlatego tak ważne jest, aby zdiagnozować przyczynę problemu i wdrożyć odpowiednie leczenie. Oprócz udania się do odpowiedniego lekarza, warto także zwrócić się do trychologa – specjalisty od włosów, który przeanalizuje ich strukturę i wygląd.
Rodzaje łysienia i ich przyczyny
Łysienie może mieć różne przyczyny i przebiegać w odmienny sposób, dlatego wyróżniamy kilka jego typów. Niektóre są odwracalne, inne prowadzą do trwałej utraty włosów.
Łysienie androgenowe
To najczęstsza forma łysienia, dotycząca zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Jest wynikiem działania dihydrotestosteronu (DHT), który powoduje miniaturyzację mieszków włosowych, a w konsekwencji ich stopniowe obumieranie. U mężczyzn objawia się cofaniem linii włosów na skroniach i na czubku głowy, u kobiet prowadzi do ogólnego przerzedzenia włosów na całej głowie. Leczenie obejmuje terapię farmakologiczną (np. minoksydyl, finasteryd) oraz zabiegi trychologiczne.
Łysienie telogenowe
Jest spowodowane zaburzeniem cyklu wzrostu włosów, w wyniku którego zbyt wiele z nich przechodzi w fazę spoczynku (telogenu) i wypada. Często pojawia się po silnym stresie, operacjach, infekcjach, niedoborach pokarmowych lub zmianach hormonalnych (np. po ciąży). Na szczęście w większości przypadków jest odwracalne, a włosy odrastają po wyeliminowaniu przyczyny.
Łysienie plackowate
To choroba autoimmunologiczna, w której układ odpornościowy atakuje mieszki włosowe, prowadząc do nagłego wypadania włosów na ograniczonych obszarach skóry głowy. Charakterystyczne są okrągłe, gładkie plamy pozbawione włosów. W cięższych przypadkach może dojść do całkowitego wyłysienia (łysienie uogólnione). Leczenie obejmuje terapie immunosupresyjne oraz zabiegi stymulujące wzrost włosów.
Łysienie bliznowaciejące
Jest to rzadsza, ale nieodwracalna forma łysienia, w której dochodzi do uszkodzenia mieszków włosowych i zastąpienia ich tkanką bliznowatą. Może być wynikiem stanów zapalnych, infekcji bakteryjnych i grzybiczych lub urazów mechanicznych. Leczenie ma na celu zahamowanie procesu chorobowego, ale nie pozwala na odrost utraconych włosów.
Łysienie mechaniczne
Powstaje na skutek długotrwałego oddziaływania na włosy czynników zewnętrznych, takich jak częste stylizowanie na gorąco, ciasne fryzury (np. kucyki, warkocze), nadmierne farbowanie czy agresywne zabiegi fryzjerskie. W początkowej fazie problem można odwrócić poprzez zmianę nawyków i odpowiednią pielęgnację, jednak długotrwałe działanie szkodliwych czynników może prowadzić do trwałej utraty włosów.
Przyczyny nadmiernego wypadania włosów
Nadmierne wypadanie włosów może wynikać z wielu różnych czynników – od predyspozycji genetycznych, przez zaburzenia hormonalne, aż po styl życia i codzienną pielęgnację. Często kilka z tych przyczyn nakłada się na siebie, co utrudnia diagnozę.
Czynniki genetyczne
Jedną z najczęstszych przyczyn łysienia jest skłonność dziedziczna. Jeśli w rodzinie występowało łysienie androgenowe, istnieje większe ryzyko, że problem pojawi się również u kolejnych pokoleń.
Hormony a wypadanie włosów
Zmiany hormonalne odgrywają ważną rolę w kondycji włosów. Nadmiar dihydrotestosteronu (DHT) przyczynia się do miniaturyzacji mieszków włosowych, co prowadzi do ich osłabienia i wypadania. U kobiet problemy z włosami często pojawiają się w okresie menopauzy, po ciąży lub przy zaburzeniach pracy tarczycy. Choroby endokrynologiczne, takie jak zespół policystycznych jajników (PCOS), również mogą powodować nadmierne wypadanie włosów.
Stres i styl życia
Przewlekły stres ma ogromny wpływ na zdrowie organizmu, w tym także na kondycję włosów. Wysoki poziom kortyzolu zaburza cykl wzrostu włosa, przyspieszając jego przejście w fazę telogenu, czyli fazę wypadania. Dodatkowo, stres może prowadzić do nawykowego pocierania i wyrywania włosów (trichotillomania), co powoduje ich mechaniczną utratę.
Niewłaściwy tryb życia, brak snu i zbyt mała ilość aktywności fizycznej mogą przyczyniać się do osłabienia włosów. Również używki, takie jak alkohol czy papierosy, mogą pogarszać stan skóry głowy, ograniczając dopływ składników odżywczych do mieszków włosowych.
Dieta i niedobory składników odżywczych
Włosy do prawidłowego wzrostu potrzebują odpowiednich składników odżywczych. Brak minerałów i witamin może prowadzić do osłabienia włosów:
- Żelazo – jego niedobór może prowadzić do anemii i osłabienia cebulek włosowych.
- Cynk i miedź – wspierają wzrost włosów i ich regenerację.
- Witaminy z grupy B (szczególnie biotyna i B12) – odpowiadają za prawidłowe funkcjonowanie skóry i cebulek włosowych.
- Kwasy tłuszczowe omega-3 – wpływają na nawilżenie i elastyczność skóry głowy.
Nieodpowiednia dieta, oparta na wysoko przetworzonych produktach i uboga w białko oraz zdrowe tłuszcze, może prowadzić do osłabienia włosów i ich wzmożonego wypadania.
Choroby i wpływ leków
Niektóre choroby przewlekłe mogą powodować wypadanie włosów jako jeden z objawów. Do najczęstszych należą:
- Choroby tarczycy – zarówno niedoczynność, jak i nadczynność mogą prowadzić do osłabienia struktury włosów i ich przerzedzenia.
- Cukrzyca – zaburzenia gospodarki cukrowej mogą osłabiać mikrokrążenie skóry głowy, ograniczając dostęp składników odżywczych do cebulek.
- Łuszczyca i łojotokowe zapalenie skóry – stany zapalne skóry głowy mogą prowadzić do nadmiernego wypadania włosów.
- Chemioterapia i radioterapia – agresywne leczenie nowotworów powoduje czasową utratę włosów, które w większości przypadków odrastają po zakończeniu terapii.
Niektóre leki, takie jak antydepresanty, beta-blokery czy retinoidy stosowane w leczeniu trądziku, mogą mieć skutki uboczne w postaci nadmiernego wypadania włosów. W takich przypadkach warto skonsultować się z lekarzem w celu ewentualnej zmiany terapii.
Jak trycholog może pomóc w przypadku nadmiernego wypadania włosów?
Trycholog to specjalista zajmujący się diagnostyką i leczeniem problemów skóry głowy oraz włosów. W przypadku nadmiernego wypadania włosów jego rola jest bardzo ważna – pomaga on zidentyfikować przyczynę problemu, dobrać odpowiednią terapię i zaproponować skuteczne zabiegi regeneracyjne.
Diagnostyka trychologiczna
Podstawą skutecznego leczenia łysienia jest prawidłowa diagnoza. Trycholog przeprowadza szczegółowy wywiad z pacjentem, analizując:
- historię zdrowia, chorób przewlekłych, przyjmowanych leków,
- styl życia, dietę, poziom stresu,
- stosowane kosmetyki i sposoby pielęgnacji włosów.
Następnie specjalista wykonuje trichoskopię – badanie skóry głowy i mieszków włosowych przy użyciu mikrokamery. Pozwala to na ocenę stanu skóry głowy, stopnia miniaturyzacji mieszków włosowych oraz rodzaju wypadania włosów. W razie potrzeby trycholog może również zlecić dodatkowe badania laboratoryjne, np.:
- poziom żelaza i ferrytyny,
- poziom hormonów tarczycy (TSH, FT3, FT4),
- poziom witamin i mikroelementów (biotyna, witaminy z grupy B, cynk).
Na podstawie wyników badań trycholog dobiera indywidualny plan leczenia, który może obejmować zmiany w diecie, odpowiednią suplementację, pielęgnację oraz profesjonalne zabiegi trychologiczne.