Zima wirusów 2025/26 – 5 mitów, w które wierzysz. Sprawdzamy fakty
Sezon infekcyjny 2025/26 nabiera tempa. Wokół grypy, RSV i COVID-19 narosło wiele mitów, które mogą być szkodliwe. W oparciu o raport „Infekcje dróg oddechowych w Polsce – 2025/26” i dane ECDC/WHO rozprawiamy się z najpopularniejszymi z nich, aby pomóc Ci podejmować świadome i bezpieczne decyzje.
Mit #1 – „Antybiotyk na wszelki wypadek nie zaszkodzi”
Antybiotyki działają wyłącznie na bakterie, a za przeziębienie, grypę czy COVID-19 odpowiadają wirusy. Stosowanie antybiotyku „na zapas” nie tylko nie leczy, ale przyczynia się do globalnego problemu antybiotykooporności. Oznacza to, że w przyszłości, gdy antybiotyk będzie naprawdę potrzebny (np. przy bakteryjnym zapaleniu płuc), może już nie zadziałać. Decyzję o włączeniu antybiotyku podejmuje wyłącznie lekarz po stwierdzeniu lub podejrzeniu nadkażenia bakteryjnego.
Mit #2 – „To tylko lekkie przeziębienie, nie muszę nikogo unikać”
Infekcja, która u Ciebie przebiega łagodnie, może być śmiertelnie groźna dla kogoś z grupy ryzyka. Wirus grypy czy RSV przeniesiony przez osobę z lekkim katarem na seniora z chorobą serca lub niemowlę, może skończyć się ciężkimi powikłaniami i hospitalizacją. W szczycie sezonu, zgodnie z zaleceniami ECDC, odpowiedzialność polega na ograniczeniu kontaktów, gdy mamy objawy, aby chronić najbardziej wrażliwych.
Mit #3 – „Po co się szczepić, skoro i tak można zachorować?”
Głównym celem szczepień przeciw grypie i COVID-19 nie jest całkowite wyeliminowanie ryzyka zakażenia, ale ochrona przed ciężkim przebiegiem, powikłaniami i śmiercią. Szczepionka „uczy” układ odpornościowy, jak walczyć z wirusem. Nawet jeśli dojdzie do infekcji, dzięki szczepieniu organizm jest na nią przygotowany, a choroba przebiega znacznie łagodniej. EMA co roku aktualizuje skład szczepionek przeciw grypie (rekomendacja na sezon 2025/26 z 8 kwietnia 2025 r.), by jak najlepiej odpowiadały krążącym wariantom.
Mit #4 – „Przechorowanie daje lepszą odporność niż szczepionka”
Odporność po przechorowaniu grypy jest krótkotrwała i niekompletna, ponieważ wirusy grypy nieustannie mutują. Oznacza to, że w kolejnym sezonie możemy zarazić się zupełnie nowym wariantem. Szczepionka jest co roku aktualizowana, aby zapewnić ochronę przed najbardziej prawdopodobnymi wariantami w danym sezonie. Przechodzenie choroby wiąże się też z ryzykiem groźnych powikłań, którego nie ma przy szczepieniu.
Mit #5 – „Infekcje u dzieci to nic groźnego, muszą się wychorować”
To szczególnie niebezpieczny mit. Wirus RSV jest główną przyczyną hospitalizacji niemowląt na całym świecie. WHO w komunikacie z 30 maja 2025 roku podkreśla, że najmłodsze dzieci (do 6. miesiąca życia) są narażone na ciężki przebieg, który może prowadzić do niewydolności oddechowej. Dlatego tak duży nacisk kładzie się na ochronę najmłodszych, m.in. poprzez szczepienia kobiet w ciąży.
Podsumowanie: Jak podejmować mądre decyzje?
W sezonie infekcyjnym kieruj się faktami, a nie mitami. Szczep się, myj ręce, zostań w domu, gdy masz objawy, i nigdy nie stosuj antybiotyków na własną rękę. W razie wątpliwości lub niepokojących objawów (zwłaszcza u osób z grup ryzyka) skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
Źródła:
Artykuł powstał na podstawie raportu „Infekcje dróg oddechowych w Polsce – 2025/26” oraz aktualnych komunikatów ECDC, WHO i EMA z 2025 roku.
Bądź na bieżąco
