W farze w Drohobyczu trwają prace przy jednym z najcenniejszych zabytków regionu. Z dofinansowania MKiDN, przekazanego przez Instytut POLONIKA, odnawiane są cztery monumentalne tablice inskrypcyjne z lat 1790–1791. Projekt realizuje Fundacja Bonifraterska we współpracy z parafią św. Bartłomieja.

Świątynia o wielowiekowej historii

Kościół pw. Wniebowzięcia NMP, św. Krzyża i św. Bartłomieja należy do najstarszych obiektów sakralnych zachodniej Ukrainy. Powstał z fundacji króla Władysława Jagiełły w grudniu 1392 roku i przez stulecia pozostawał ściśle związany z dziejami Drohobycza i regionu. W XVI wieku nadano mu cechy obronne, a w XVIII stuleciu gruntownie zmieniono wystrój.

W latach 1790–1793 Andrzej Solecki z Krechowic pokrył wnętrze rozbudowaną polichromią. Oprócz treści religijnych zawarł w niej sceny historyczne: nadania przywilejów przez Kazimierza Wielkiego, Władysława Jagiełłę i Józefa II, konsekrację świątyni z 1511 roku oraz dramat rzezi kozackiej z 1648 roku. W prezbiterium zachowały się także portrety władców polskich i austriackich z inskrypcjami.


Tablice inskrypcyjne – wyjątkowy świadek przeszłości

Nierozerwalnym elementem programu ikonograficznego były cztery drewniane tablice inskrypcyjne powstałe równolegle z polichromią Soleckiego. Wykonano je w pracowni Kazimierza Krzementowskiego przy udziale stolarza Koszyckiego i snycerza Szymańskiego ze Stryja.

Teksty wyryte majuskułą i minuskułą dokumentują cztery stulecia dziejów parafii: fundację i konsekrację kościoła, zasługi duchowieństwa oraz związki z panowaniem cesarzy Józefa II i Leopolda II, synów Marii Teresy. Tablice oprawiono w profilowane, barokowe ramy korespondujące z malowanymi na ścianach obramieniami Soleckiego.

Mimo strat wyposażenia z okresu rządów sowieckich, tablice przetrwały dzięki imponującym rozmiarom—każda ma ponad 6 metrów wysokości i około 3 metry szerokości.

Konserwacja – przywracanie dawnego blasku

Po latach zaniedbań obiekty wymagały pilnej interwencji. Fundacja Bonifraterska prowadzi ich zabezpieczenie, pełną dokumentację oraz prace konserwatorskie finansowane przez Instytut POLONIKA. Tablice zostały zdemontowane i rozłożone na części, aby dotrzeć do wszystkich elementów.

Specjaliści oczyszczają powierzchnie, uzupełniają ubytki, wzmacniają warstwy malarskie i restaurują barokowe detale snycerskie ze złoceń. Z każdym etapem wyraźniej widać pierwotny koloryt, jaśniejszą tonację i bogactwo dekoracji.

Jak podkreślają konserwatorzy, proces jest wymagający i czasochłonny, ale dotychczasowe efekty potwierdzają wysoką wartość artystyczną zabytków.

Powrót do prezbiterium

Celem projektu jest nie tylko zatrzymanie degradacji, lecz także przywrócenie tablic na pierwotne miejsca w prezbiterium drohobyckiej fary. Jeśli uda się pozyskać dalsze środki, kompozycja znów stanie się integralną częścią przestrzeni sakralnej i czytelnym świadectwem dziedzictwa regionu.

Ocalenie tablic inskrypcyjnych to zarazem przywracanie pamięci o wielowiekowej historii Drohobycza—miasta, które przez stulecia zajmowało ważne miejsce na mapie Rzeczypospolitej.

Źródło: bonifratrzy.pl