Kampania Dzieciństwo bez Przemocy ma przeciwdziałać krzywdzeniu najmłodszych i wzmacniać system ochrony dzieci w Polsce.
Inicjatywę prowadzą Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę oraz Krajowa Koalicja na rzecz Ochrony Dzieci, przy współpracy z Rzeczniczką Praw Dziecka.
Start i główne akcenty kampanii
Uroczysta inauguracja odbędzie się 6 października w Sejmie RP. Finał zaplanowano na 19 listopada – w Międzynarodowym Dniu Przeciwdziałania Przemocy wobec Dzieci – kiedy w całym kraju budynki zostaną podświetlone na czerwono.
Kampania ma charakter cykliczny. W jej trakcie instytucje publiczne, organizacje i firmy organizują działania edukacyjne, promujące bezpieczne, uważne rodzicielstwo i skuteczne reagowanie na przemoc.
Co obejmuje przemoc wobec dziecka
Za przemoc uznaje się każde działanie lub zaniedbanie, które narusza godność, zdrowie lub rozwój dziecka. Może przyjmować różne formy:
- Fizyczna: bicie, szarpanie, popychanie, duszenie, kary cielesne – wywołujące ból, urazy i długotrwałe skutki psychiczne.
- Psychiczna: zastraszanie, wyzwiska, upokarzanie, szantaż emocjonalny, ciągła krytyka – podważające samoocenę i poczucie bezpieczeństwa.
- Emocjonalna: odrzucenie, ignorowanie potrzeb, brak wsparcia, wygórowane wymagania, groźby porzucenia.
- Seksualna: wykorzystywanie, zmuszanie do czynności seksualnych, ekspozycja na treści pornograficzne, wykorzystywanie w celach pornograficznych.
- Zaniedbanie: niezaspokajanie podstawowych potrzeb (wyżywienie, higiena, zdrowie, bezpieczeństwo, edukacja, wsparcie emocjonalne).
- Przemoc rówieśnicza i cyberprzemoc: agresja fizyczna, słowna i online ze strony rówieśników.
Jak przemoc odbiera dzieciom moc
- Osłabia poczucie własnej wartości: dziecko zaczyna czuć się gorsze i niegodne miłości.
- Burzy poczucie bezpieczeństwa: stały lęk sprzyja problemom emocjonalnym i somatycznym.
- Utrudnia relacje: pojawiają się trudności w zaufaniu i budowaniu więzi.
- Wpływa na zdrowie psychiczne: może prowadzić do depresji, lęków, PTSD czy myśli samobójczych.
- Hamuje rozwój i aspiracje: zniechęca do podejmowania wyzwań i realizowania marzeń.
Jak rozpoznać, że dziecko może doświadczać przemocy
- Nagłe zmiany w zachowaniu: wycofanie, lękowość, agresja, spadek koncentracji i wyników w nauce.
- Niepokojące objawy fizyczne: urazy o niejasnym pochodzeniu, skargi na bóle bez przyczyn medycznych.
- Problemy ze snem: koszmary, trudności z zasypianiem, moczenie nocne.
- Oznaki zaniedbania: brudne lub nieodpowiednie ubrania, zła higiena, niedożywienie.
- Unikanie osób lub miejsc: niechęć do szkoły, przedszkola, kontaktu z konkretną osobą.
- Izolacja i trudności społeczne: brak zaufania do dorosłych, kłopoty z nawiązywaniem przyjaźni.
W razie niepokoju porozmawiaj z dzieckiem w bezpiecznych warunkach i skorzystaj ze wsparcia specjalistów.
Jak reagować na przemoc wobec dziecka
- Rozmawiaj empatycznie: słuchaj bez oceniania, zapewnij o wsparciu i braku winy dziecka.
- Zgłaszaj sprawę: w razie podejrzeń powiadom odpowiednie służby; w sytuacji zagrożenia życia – natychmiast służby ratunkowe.
- Współpracuj z organizacjami pomocowymi: skorzystaj z porad specjalistów i dostępnych form wsparcia.
- Zabezpieczaj dowody: dokumentuj informacje, które mogą pomóc chronić dziecko.
- Konsultuj kroki prawne i psychologiczne: z psychologiem, pedagogiem, prawnikiem.
Dzieciństwo mocy – fundament dobrego startu
Dzieciństwo mocy to dorastanie w poczuciu bezpieczeństwa, miłości i sprawczości, bez przemocy i krzywdy – z dostępem do wsparcia, edukacji i możliwości rozwoju.
- Bezpieczeństwo: wolność od przemocy i pewność ochrony ze strony dorosłych.
- Miłość i akceptacja: budowanie zdrowej samooceny i zaufania do siebie.
- Wsparcie rozwoju: narzędzia i szanse do odkrywania talentów.
- Relacje oparte na szacunku: nauka wyrażania emocji i potrzeb.
- Zdrowe granice: prawo do prywatności i poszanowania ciała oraz uczuć.
Jak rodzice mogą wzmacniać dzieci
- Bezpieczny dom: przestrzeń wolna od przemocy i otwarta na emocje dziecka.
- Miłość bez warunków: akceptacja i wsparcie na co dzień.
- Autonomia: zachęcanie do podejmowania decyzji i uczenia się na błędach.
- Pozytywne wychowanie: szacunek, konsekwencja i konstruktywna dyscyplina zamiast kar.
- Zaangażowanie w edukację: pomoc w odkrywaniu pasji i radzeniu sobie z porażkami.
- Modelowanie relacji: pokazywanie, jak budować więzi oparte na zaufaniu i dialogu.
Rola przedszkola i szkoły
- Bezpieczne środowisko: jasne zasady i realne przeciwdziałanie przemocy oraz bullyingowi.
- Kompetencje społeczne i emocjonalne: programy uczące wyrażania uczuć i rozwiązywania konfliktów.
- Indywidualizacja: wsparcie talentów i pomoc w trudnościach.
- Prawa dziecka: edukacja o równości, szacunku i ochronie przed krzywdą.
- Współpraca z rodzicami: wspólnota wspierająca dobrostan uczniów.
- Przygotowanie do życia: nauka pracy zespołowej, radzenia sobie ze stresem i podejmowania decyzji.
Siła społeczności i sąsiadów
- Sieć wsparcia: sąsiedzka pomoc i integrujące inicjatywy.
- Reakcja na krzywdę: czujność i gotowość do interwencji.
- Dobre wzorce: lokalne warsztaty i kampanie promujące rodzicielstwo bez przemocy.
- Przyjazne przestrzenie: bezpieczne miejsca dla dzieci – place zabaw, świetlice, biblioteki.
- Wzajemna troska: codzienne gesty budujące poczucie bezpieczeństwa.
- Aktywność lokalna: zajęcia sportowe, artystyczne i edukacyjne wspierające rozwój.
Kampania Dzieciństwo bez Przemocy to stanowczy sprzeciw wobec krzywdzenia dzieci i promocja rozwiązań, które gwarantują im bezpieczne, wspierające i pełne szacunku dzieciństwo.