Inwazyjne gatunki obce – co warto wiedzieć?
Inwazyjne gatunki obce (IGO) stanowią poważne zagrożenie dla bioróżnorodności, często prowadząc do zanikania rodzimych gatunków. Ich ekspansja na nowe tereny wiąże się z zajmowaniem i przekształcaniem siedlisk oraz destrukcją ekosystemów.
Definicja inwazyjnych gatunków obcych
IGO to rośliny, zwierzęta, patogeny oraz inne organizmy, które nie występują naturalnie w danym środowisku i mogą wywoływać szkody ekologiczne, gospodarcze albo stanowić zagrożenie dla zdrowia ludzi. Szczególnie negatywnie wpływają na różnorodność biologiczną, wypierając rodzime gatunki poprzez konkurencję o zasoby, drapieżnictwo czy przenoszenie chorób.
Do najczęstszych inwazyjnych gatunków w Polsce należą barszcz Sosnowskiego, rdestowiec ostrokończysty, niecierpek pomarańczowy, słonecznik bulwiasty (topinambur) oraz nawłoć kanadyjska.
Jak sprawdzić, czy dany gatunek jest inwazyjny?
Wykaz inwazyjnych gatunków obcych znajduje się w rozporządzeniu Rady Ministrów z 9 grudnia 2022 r. Dokument ten zawiera listę gatunków stwarzających zagrożenie zarówno dla Unii Europejskiej, jak i dla Polski, a także opisuje działania zaradcze i środki mające na celu przywracanie ekosystemów do stanu naturalnego.
Gdzie zgłosić inwazyjny gatunek obcy?
W przypadku zaobserwowania inwazyjnych gatunków obcych roślin lub zwierząt na terenie gminy Wadowice, należy zgłosić ten fakt do Wydziału Ochrony Środowiska Urzędu Miejskiego w Wadowicach. Można to zrobić za pomocą formularza dostępnego na stronie internetowej lub w urzędzie, dołączając zdjęcie i mapkę lokalizującą występowanie IGO. Zgłoszenia w formie papierowej można składać w dzienniku podawczym urzędu.
Zwalczanie inwazyjnych gatunków na własnej działce
Obowiązek usuwania i przeciwdziałania rozprzestrzenianiu się inwazyjnych roślin spoczywa na właścicielach, zarządcach i użytkownikach nieruchomości. W walce z IGO należy stosować odpowiednie, często specjalistyczne metody, ponieważ wiele gatunków jest odpornych na standardowe koszenie czy karczowanie.
Środki zaradcze określone w rozporządzeniu obejmują:
- Fizyczne: wykopywanie, wyrywanie, koszenie, ścinanie, uszkadzanie, zbieranie, zaorywanie, zacienianie roślin, usuwanie części mogących się rozmnożyć, wypas zwierząt, zmianę stosunków wodnych, ściółkowanie, usuwanie wierzchniej warstwy gleby, tworzenie stref buforowych czy przetrzymywanie roślin w izolacji.
- Chemiczne: stosowanie środków ochrony roślin dopuszczonych do obrotu oraz innych preparatów zgodnie z obowiązującymi przepisami dotyczącymi biobójczych środków chemicznych.
Formularze do zgłoszenia inwazyjnego gatunku obcego:
- Formularz zgłoszenia (PDF)
- Formularz zgłoszenia – wersja edytowalna (DOCX)
Dodatkowe informacje
- Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska – przepisy i informacje o gatunkach obcych
- Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska – inwazyjne gatunki obce (IGO)
- Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska – lista gatunków obcych roślin
Źródło: wadowice.pl
