W dniu 5 września 2025 roku w sali konferencyjnej przy Zakładzie Karnym w Nowym Wiśniczu odbyła się konferencja naukowa z cyklu „Wizja historyczna w służbie narodu”, zatytułowana „O trzech obrazach Matejki, co w wojenny czas w Wiśniczu były”. Spotkanie, będące częścią 18. Weekendu z Zabytkami Powiatu Bocheńskiego, zgromadziło licznych uczestników zainteresowanych historią i sztuką.
Wśród zaproszonych gości znaleźli się m.in. starosta bocheński Adam Korta, burmistrz Nowego Wiśnicza Małgorzata Więckowska, dyrektor Muzeum Ziemi Tarnowskiej Kazimierz Kurczab oraz radny wojewódzki dr Piotr Dziurdzia.
Pierwsza część konferencji poświęcona była dziejom trzech słynnych obrazów Jana Matejki – „Stefan Batory pod Pskowem”, „Rejtan” i „Unia lubelska” – od ich powstania do czasu wybuchu II wojny światowej. Poruszono także temat dramatycznej ewakuacji polskich dzieł sztuki w 1939 roku oraz przybliżono postać konserwatora Jana Marksena.
Drugi panel skupił się na losach tych dzieł w czasie wojny, kiedy to jako zdobycz niemiecka trafiły m.in. do Wiśnicza. Prelegenci opowiedzieli również o sposobach upamiętnienia miejsc przechowywania obrazów oraz o roli Jana Matejki w kształtowaniu pamięci historycznej Polaków.
Podsumowując wydarzenie, Maria Serafińska-Domańska – inicjatorka cyklu – podkreśliła, że historia obrazów Matejki to nie tylko opowieść o sztuce, ale także o odpowiedzialności za dziedzictwo narodowe i jego ochronę w trudnych momentach historii.
Konferencja była okazją do pogłębienia wiedzy oraz refleksji nad znaczeniem pamięci o przeszłości i koniecznością jej przekazywania kolejnym pokoleniom.
Źródło: nowywisnicz.pl