Na terenie dzielnicy VII Zwierzyniec utworzono nowy użytek ekologiczny obejmujący ponad 53 hektary nadrzecznego lasu. Obszar, nazwany „Lasem Łęgowym na Zwierzyńcu”, leży w granicach Bielańsko-Tynieckiego Parku Krajobrazowego.

Głównym celem ochrony jest zabezpieczenie cennego lasu łęgowego nad Wisłą, kluczowego dla utrzymania bioróżnorodności, siedlisk przyrodniczych oraz walorów krajobrazowych. To jeden z ostatnich w Europie większych fragmentów łęgów wierzbowo-topolowych, dziś niezwykle rzadkich.

Znaczenie i kontekst regionalny

W skali Małopolski większe powierzchnie łęgów występują jedynie w dolinach Soły i Skawy, częściowo w obszarze Natura 2000 Dolina Dolnej Soły. Poza tym terenem w regionie nie ma łęgu, który dorównywałby zwierzynieckiemu rozmiarami i wiekiem drzewostanu.

Wyjątkowa fauna i flora

Inwentaryzacje wykazały łącznie 103 gatunki grzybów, w tym 32 rzadkie ujęte w Czerwonej Liście grzybów wielkoowocnikowych w Polsce. Stwierdzono 52 gatunki roślin naczyniowych, z czego jeden – salwinia pływająca – podlega ścisłej ochronie. Zarejestrowano 42 gatunki mięczaków (w tym 41 gatunków ślimaków), z czego dwa objęto ochroną częściową. Potwierdzono też występowanie dwóch gatunków muchówek z Czerwonej Księgi, 67 gatunków chrząszczy, siedmiu gatunków pszczołowatych oraz 33 gatunków ważek; trzy chrząszcze i sześć trzmieli są chronione częściowo, a dwa gatunki ważek – ściśle.


Na obszarze żyje dziewięć gatunków płazów (trzy pod ścisłą ochroną, sześć pod częściową). Spośród 106 stwierdzonych gatunków ptaków aż 94 są objęte ochroną ścisłą, siedem – częściową, a pięć to gatunki łowne. Odnotowano również 14 gatunków ssaków: jeden chroniony ściśle, cztery częściowo i dziewięć zaliczanych do łownych.

Patron tego miejsca

Patronem użytku został dr Kazimierz Walasz (1952–2025) – biolog, ornitolog i profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego. Był autorem i współautorem licznych opracowań istotnych dla kształtowania i ochrony przyrody Krakowa, które wyznaczały kierunki działań planistycznych i środowiskowych w mieście.

Dr Walasz zainicjował w 2003 roku powstanie pierwszego w Krakowie użytku ekologicznego „Łąki Nowohuckie”. Aktywnie wspierał miejskie inicjatywy prośrodowiskowe, zasiadał w radach naukowych i zespołach doradczych, dzieląc się ekspercką wiedzą.

Był założycielem i wieloletnim prezesem Małopolskiego Towarzystwa Ornitologicznego, a także działał w Towarzystwie Urbanistów Polskich i Miejskiej Komisji Urbanistyczno-Architektonicznej. To z jego inspiracji rozpoczęto starania o ochronę Lasu Łęgowego na Zwierzyńcu; był m.in. autorem opinii o wysokiej wartości przyrodniczej tego lasu.

Źródło: krakow.pl