W obliczu rosnącej liczby przypadków krztuśca miasto wraz z województwem wdraża program profilaktyczny dla mieszkańców, którzy nie są już objęci obowiązkowym, bezpłatnym kalendarzem szczepień. Choroba, znana z bardzo wysokiej zakaźności, szczególnie zagraża osobom bez odporności.
Na realizację przedsięwzięcia w 2025 roku przewidziano 71 342 zł. Z tego 30 000 zł zapewnia budżet Krakowa, a 41 342 zł pochodzi ze środków województwa. Dzięki temu zaszczepionych ma zostać blisko 400 osób.
Założenia i zasady programu
Udział w programie jest bezpłatny. Pakiet obejmuje kwalifikację lekarską, podanie szczepionki oraz działania edukacyjne, które przeprowadzi wyłoniony realizator.
Nagły skok zachorowań
Choć podwyższoną zapadalność na krztusiec notuje się w regionie od 2010 roku, to w 2024 roku doszło do wyjątkowo dużego wzrostu. Według danych Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Krakowie, do 15 grudnia 2024 r. zarejestrowano 1 237 zachorowań, podczas gdy w całym 2023 r. było ich 32, co oznacza wzrost o ponad 3800 procent.
Dla porównania, w latach wcześniejszych odnotowano: 41 przypadków w 2020 r., 15 w 2021 r. oraz 18 w 2022 r. Najwięcej zakażeń w 2024 r. dotyczyło osób w wieku 10–14 lat (271 przypadków) i 40–44 lata (104 przypadki).
Szczepienia obowiązkowe i zalecane
W Polsce obowiązkowy kalendarz szczepień przeciw krztuścowi obejmuje cztery dawki w pierwszych miesiącach życia:
- 1. dawka – w 2. miesiącu życia
- 2. dawka – w 4. miesiącu
- 3. dawka – w 5–6. miesiącu
- 4. dawka – w 16–18. miesiącu
Przewidziane są także dawki przypominające:
- w 6. roku życia
- w 14. roku życia
Dodatkowo, kobiety ciężarne między 27. a 36. tygodniem ciąży mogą zaszczepić się bezpłatnie – od 15 października 2024 r. koszty pokrywa Minister Zdrowia. Seniorzy po 60. roku życia mają 50% refundacji, a osoby 65+ – 100%.
Szczepienia zalecane (odpłatne) dotyczą:
- młodzieży w wieku 19 lat
- dorosłych – pojedyncza dawka przypominająca co 10 lat
Krztusiec – co to za choroba?
Krztusiec to bakteryjna choroba wywoływana przez Bordetella pertussis. Objawia się napadowym, męczącym kaszlem, odkrztuszaniem gęstej wydzieliny i wymiotami. U niemowląt do 6. miesiąca życia mogą występować bezdechy i utraty przytomności z powodu niedotlenienia, co bez leczenia bywa zagrożeniem życia.
U dzieci powikłania mogą obejmować ropne zapalenie płuc, zapalenie ucha środkowego, trwałe uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego oraz znaczną utratę masy ciała.
Zalecenia WHO i krajowych instytucji zdrowia jednoznacznie wskazują szczepienia jako najskuteczniejszą profilaktykę – preparaty gwarantują długotrwałą ochronę i istotnie zmniejszają ryzyko ciężkich następstw choroby.
Źródło: krakow.pl