Od 1 maja 2024 roku w całym województwie małopolskim (z wyłączeniem Krakowa) nie wolno ogrzewać budynków pozaklasowymi piecami na paliwa stałe. To skutek obowiązującej uchwały antysmogowej Sejmiku Województwa Małopolskiego.

Co dokładnie zmienia uchwała

Od 1 lipca 2017 r. każdy nowy kocioł na węgiel, drewno lub kominek montowany w Małopolsce musi spełniać unijne wymogi ekoprojektu. Kluczowa jest data pierwszego uruchomienia urządzenia w danym miejscu — jeśli nastąpiło po 1 lipca 2017 r., sprzęt musi mieścić się w normach.

W nowych domach oraz przy wymianie starych źródeł ciepła preferowane są rozwiązania czyste lub niskoemisyjne: ogrzewanie elektryczne, pompy ciepła oraz instalacje gazowe. Kotły na paliwa stałe są dopuszczalne wyłącznie w wersjach zgodnych z ekoprojektem.

Kocioł na węgiel/drewno powinien mieć automatyczny podajnik paliwa (z wyjątkiem kotłów zgazowujących) i nie może być wyposażony w ruszt awaryjny.

Jakie paliwa wolno spalać

Od 1 lipca 2017 r. obowiązuje zakaz spalania mułów i flotów węglowych. Nie wolno też spalać węgla typu „miał”, jeśli udział frakcji poniżej 3 mm przekracza 15%. Sprzedawca ma obowiązek wydać kupującemu świadectwo jakości paliwa.


Zakazane jest spalanie drewna i biomasy o wilgotności powyżej 20%. Drewno powinno być sezonowane co najmniej przez dwa sezony grzewcze; wilgotność można łatwo sprawdzić wilgotnościomierzem.

Terminy wymiany urządzeń

  • do 30 kwietnia 2024 r. — wymiana kotłów na węgiel lub drewno niespełniających jakichkolwiek norm emisyjnych,
  • do 31 grudnia 2026 r. — wymiana kotłów klasy 3 i 4,
  • kotły klasy 5 używane przed 1 lipca 2017 r. mogą pracować do końca swojej żywotności.

Mieszkańcy mogą korzystać z dostępnych programów dotacyjnych na wymianę źródeł ciepła. Po ich zakończeniu inwestycje trzeba będzie finansować we własnym zakresie.

Kominki i piece pokojowe

Wszystkie nowo instalowane od 1 lipca 2017 r. kominki (w tym „kozy”, piece kaflowe, ogrzewacze pomieszczeń) muszą spełniać ekoprojekt. Od 1 maja 2024 r. dozwolone jest użytkowanie wyłącznie kominków zgodnych z ekoprojektem albo o sprawności co najmniej 80%. Starsze urządzenia należy wymienić lub wyposażyć w rozwiązania ograniczające emisję pyłów. Informacje o sprawności znajdują się w dokumentacji technicznej lub instrukcji.

Zakres obowiązywania

Uchwała antysmogowa to akt prawa miejscowego, obejmujący całe województwo małopolskie poza Krakowem. Dotyczy budynków mieszkalnych i gospodarczych, szklarni i tuneli foliowych, lokali usługowych oraz zakładów przemysłowych. Regulacje odnoszą się także do procesów technologicznych, wędzarni, suszarni czy gastronomii.

Kontrole i sankcje

Przestrzeganie przepisów kontrolują upoważnieni pracownicy gmin, policja oraz Inspekcja Ochrony Środowiska. Użytkownicy urządzeń grzewczych muszą okazać dokumenty potwierdzające zgodność z uchwałą (np. instrukcje, certyfikaty, wyniki badań). Brak dokumentów oznacza domniemanie niespełnienia wymogów.

Za naruszenia grozi mandat do 500 zł lub grzywna do 5 000 zł zasądzana przez sąd. Sankcje mogą być nakładane wielokrotnie — przy każdym stwierdzonym przypadku złamania przepisów.

Źródło: kocmyrzow-luborzyca.ug.gov.pl