16 września 2025 r.

W ramach ogólnopolskich Europejskich Dni Dziedzictwa, 14 września 2025 roku odbyło się kolejne zwiedzanie odnowionego cmentarza żydowskiego w Mszanie Dolnej. Pomimo deszczowej pogody, grupa uczestników wzięła udział w wydarzeniu, poznając historię nekropolii, losy przedwojennej społeczności żydowskiej oraz dramatyczne wydarzenia okresu Zagłady. Przewodnik opowiedział także o procesie ratowania cmentarza i niedawno zakończonym remoncie ogrodzenia oraz konserwacji zabytkowych macew, które odzyskały dawny blask dzięki pracy krakowskich specjalistów.

Podczas oprowadzania uczestnicy dowiedzieli się o tradycyjnych nazwach cmentarza, zasadach zachowania, symbolice nagrobków oraz różnych typach grobów, takich jak macewy, obeliski i tumby, które można zobaczyć na miejscu. Przewodnik przybliżył także zawiłości inskrypcji, w tym akrostychy, które stanowią dodatkowy element pamięci o zmarłych.


Zwiedzający poznali znaczenie kamyka jako żydowskiego symbolu pamięci oraz tradycję zapalania zniczy na grobach podczas rocznicy śmierci, czyli jorcajtu. Zwrócono uwagę na coraz częstsze pojawianie się świec i zniczy na żydowskich grobach, co jest efektem przenikania się tradycji.

Ze względu na ograniczony czas i pogodę, uczestnicy skupili się na najciekawszych i najlepiej zachowanych nagrobkach, gdzie inskrypcje były czytelne nawet dla osób nieznających hebrajskiego alfabetu. Po oficjalnej części niektórzy pozostali, by dopytać o szczegóły i wymienić się spostrzeżeniami. Organizatorzy zapowiadają kolejne oprowadzania, podczas których będzie można poznać dalsze ciekawostki związane z cmentarzem.

Źródło: powiat.limanowski.pl, www.sztetlmszanadolna.com