14-letnia Natalia z Andrychowa odeszła zbyt wcześnie. 28 listopada 2023 roku jej młode życie zostało brutalnie przerwane przez skrajne wychłodzenie organizmu. „Gdy dziecku dzieje się jakakolwiek krzywda, służby muszą reagować błyskawicznie. Dlatego dzisiaj, w ramach pilotażowego projektu Policji, uruchamiamy specjalny telefon, który ma zapobiegać takim wydarzeniom, jak chociażby tragedia w Andrychowie. Rolą nas jako całego społeczeństwa jest ochrona najmłodszych. Pamiętajmy o numerach alarmowych, o telefonach zaufania, o psychologach i pedagogach. Apeluję do wszystkich – zwracajmy uwagę na otaczających nas ludzi, reagujmy, gdy coś nas niepokoi.„- Poinformował minister Kierwiński na facebookowym profilu Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji
Dziewczynka zaginęła w mroźny listopadowy dzień, a jej ciało odnaleziono zaledwie 500 metrów od komisariatu policji – pięć godzin po zgłoszeniu jej zaginięcia. Ta wstrząsająca historia obnażyła poważne zaniedbania w systemie reagowania na tego typu zdarzenia, wywołując falę oburzenia i żalu w całej Polsce. Informowaliśmy o tym szeroko w artykule
Błędy, które zaważyły na tragedii
Ojciec Natalii natychmiast po zaginięciu córki udał się na komisariat policji. Niestety, jego zgłoszenie nie spotkało się z należytą reakcją. Funkcjonariusze zlekceważyli powagę sytuacji, sugerując ojcu samodzielne poszukiwania dziewczynki. Dopiero po interwencji rodziny i nagłośnieniu sprawy w mediach rozpoczęto szeroko zakrojoną akcję poszukiwawczą, która – jak się okazało – była już spóźniona.
Sankcje dyscyplinarne – odpowiedź na zaniedbania
W związku z rażącymi błędami w sprawie Natalii, pięciu policjantów poniosło odpowiedzialność dyscyplinarną. Oficer dyżurny z Andrychowa, który zbagatelizował zgłoszenie ojca, został ukarany obniżeniem wynagrodzenia o 50% dodatku służbowego oraz pozbawiony „trzynastki”. Funkcjonariusz z Kęt, który nie zareagował na informacje o zaginięciu dziewczynki przekazane przez dyspozytora numeru 112, otrzymał naganę z wpisem do akt osobowych. Postępowania dyscyplinarne w toku są prowadzone wobec byłego już komendanta z Andrychowa (zawieszone z uwagi na stan zdrowia) oraz policjanta z wydziału kryminalnego w Andrychowie.
Te śmiesznie małe sankcje, to nie jedyne kary jakie mogą spotkać Policjantów. Prokuratura Okręgowa w Krakowie wciąż bada sprawę Natalii pod kątem podejrzenia o popełnieniu przestępstwa, w tym niedopełnienia obowiązków służbowych i narażenia na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia, albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu Natalii. Informowaliśmy o tym w artykule
Śledztwo cały czas trwa. Dokumentacja została przekazana biegłym i jest już praktycznie skompletowana. Prokurator dopiero w końcowym etapie stwierdzi, czy działania Policjantów wyczerpały znamiona niedopełnienia obowiązków służbowych i narażenia na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia, albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu– mówi rzecznik prasowy Prokuratury Okręgowej w Krakowie prokurator Janusz Kowalski
Zmiany systemowe – lekcja z tragedii
Tragedia Natalii stała się katalizatorem dla daleko idących zmian w systemie reagowania na zgłoszenia o zaginięciu dzieci. Powołano specjalny zespół ds. szybszego reagowania w sytuacjach zagrożenia życia dzieci przy Komendzie Głównej Policji. Uruchomiono również infolinię dla rodziców zaginionych dzieci w Małopolsce i Opolszczyźnie, a planowane jest wdrożenie ogólnopolskiego systemu ostrzegania „Child Alert”. Ważnym elementem reformy jest poprawa koordynacji i komunikacji między służbami, wzmocnienie szkoleń dla funkcjonariuszy oraz nadzoru nad pracą policji.
Telefon zaufania – narzędzie ratujące życie
Uruchomiona infolinia zapewnia bezpośrednie połączenie z dyżurnym wojewódzkiej komendy policji z każdego czynnego całą dobę komisariatu w regionie. To narzędzie ma zapewnić szybką i rzetelną reakcję na każde zgłoszenie o zaginięciu dziecka, eliminując zwłokę i zaniechania, które tak tragicznie zaważyły na losie Natalii. Telefony mają pojawić się w niemal 60 komisariatach w Małopolsce i 20 w województwie opolskim już w najbliższą sobotę (w większości komisariatów telefony takie są już zainstalowane)
W każdej komendzie miejskiej i powiatowej. jest ogólnodostępne miejsce z oznaczonym telefonem, z którego możemy korzystać w przypadku zaginięcia osób nam bliskich. Telefony już zostały uruchomione. Dyżurny musi udostępnić telefon natychmiast każdej osobie. Dodatkowo kolportujemy ulotki z Kodem QR, który przekieruje nas na stronę internetową, gdzie będziemy mieć uwzględnione nr telefonów wsparcia. Chcę również nadmienić, że warto mówić trudnych sytuacjach, pomagać osobom w kryzysie i potrzebie. To bardzo ważne w dzisiejszym świecie– mówi w rozmowie telefonicznej rzecznik z Zespołu Prasowego Komendy Głównej Policji
W 59 jednostkach już mamy zamontowane te telefony. Dzisiaj (6.03) zaczynamy akcje. Te telefony są już od kilku tygodni zamontowane, były sprawdzane, od dzisiaj już łączą bezpośrednio z oficerem KWP– informuje nas w rozmowie Rzecznik prasowy Komendy Wojewódzkiej Policji w Krakowie podinsp. Katarzyna Cisło
Głosy kluczowych osób – w trosce o bezpieczeństwo dzieci
Minister spraw wewnętrznych i administracji Marcin Kierwiński podkreślił znaczenie błyskawicznej reakcji i zapobiegania podobnym tragediom. Zapowiedział, że infolinia będzie działać 24/7 i będzie reagować nie tylko na zgłoszenia o zaginięciu, ale również na sygnały o przemocy domowej.
Ewaluacja i przyszłość projektu – nadzieja na trwałą zmianę
W ciągu 3 miesięcy zostanie przeprowadzona ewaluacja infolinii dla rodziców zaginionych dzieci. Na podstawie jej wyników zostanie podjęta decyzja o kontynuacji projektu na skalę całego kraju lub jego modyfikacji. Ważne jest, aby wyciągnąć wnioski z tragedii Natalii i wdrożyć rozwiązania, które zapewnią skuteczną ochronę najmłodszych członków społeczeństwa.
Tragedia Natalii stała się symbolem systemowych zaniedbań. Wstrząsająca historia 14-latki z Andrychowa unaoczniła konieczność natychmiastowych zmian w sposobie reagowania na zgłoszenia o zaginięciu dzieci. Wdrażane reformy i nowe narzędzia, takie jak infolinia dla rodziców, dają nadzieję na to, że podobna tragedia nigdy więcej się nie powtórzy. Bezpieczeństwo dzieci to priorytet, który wymaga stałej troski i zaangażowania ze strony wszystkich służb i instytucji.