Według Martyrologium Rzymskiego św. Walenty wzmiankowany jest jako biskup Terni oraz kapłan ścięty 14 lutego 269 roku podczas prześladowań chrześcijan za panowania cesarza Klaudiusza II Gockiego. Jego kult zaczął się szerzyć bardzo szybko, a już w IV wieku papież Juliusz I nakazał wzniesienie bazyliki na miejscu pochówku męczennika.
Ze św. Walentym związane są dwie popularne legendy. Pierwsza opowiada o kapłanie, który łamał zakaz udzielania ślubów młodym mężczyznom, wydany przez cesarza w celu zatrzymania ich w wojsku. Za ten czyn został uwięziony i tam poznał córkę strażnika, którą uleczył ze ślepoty i pobłogosławił jej związek małżeński. Przed egzekucją napisał do niej list, podpisując go „Od Twojego Walentego”, co miało dać początek tradycji wysyłania walentynek.
Druga wersja legendy przedstawia Walentego jako biskupa obdarzonego darem uzdrawiania. Gdy wieść o jego cudach dotarła do rzymskiego filozofa Kratona, ten poprosił go o pomoc dla syna chorego na padaczkę. Walenty zgodził się, stawiając warunek nawrócenia Kratona, co ostatecznie doprowadziło do skazania biskupa na śmierć przez rzymski senat.
Święty Walenty czczony jest również w Polsce, gdzie znajduje się 21 kościołów pod jego wezwaniem. Najbliższy z nich można odwiedzić w Bieruniu Starym. Natomiast w Kętach postać świętego można odnaleźć w kościele św. Małgorzaty i św. Katarzyny. Znajduje się tam obraz z ołtarza cechu krawców, przedstawiający ich patrona. Wizerunek ten pochodzi z 15 stycznia 1664 roku i jest dziełem olejnym na płótnie, naklejonym na deskę. W 1881 roku został poddany renowacji przez kęckiego malarza Karola Stankiewicza, a w 1909 roku kolejne prace konserwatorskie wykonał Stanisław Kalinowski dzięki fundacji cechmistrza Franciszka Hampela.
Obraz św. Walentego można zobaczyć w kościele św. Małgorzaty i św. Katarzyny w Kętach. Znajduje się on na filarze między nawą główną a kaplicą południową i jest ogólnodostępny dla wszystkich zainteresowanych historią i kultem świętego.
Św. Walenty. Muzeum Archidiecezjalne, Warszawa (fot. s. Amata J. Nowaszewska CSFN)
