ADHD u dorosłych – jak wygląda proces diagnozy i jakie formy wsparcia są dostępne?

Wielu dorosłych nie zostało zdiagnozowanych pod kątem ADHD. Warto wiedzieć jak wygląda sama diagnoza i jak potem może sobie radzić osoba zdiagnozowana.
Na czym polega ADHD i jak może się objawiać?
ADHD stanowi zespół nadpobudliwości psychoruchowej – jest zaburzeniem neurorozwojowym, które często kojarzy się z nadpobudliwością, trudnością z dokończeniem rozpoczynanych czynności, nerwowością. Zespół objawów jest jednak szerszy, dlatego diagnoza ADHD u dorosłych Kraków może nie być oczywista.
Zazwyczaj pierwsze objawy ADHD pojawiają się już w dzieciństwie, mówi się wtedy o szkolnych urwisach, które sprawiają problemy wychowawcze. To krzywdząca kategoryzacja – prawidłowe zdiagnozowanie i zapewnienie specjalistycznej pomocy może poprawić komfort funkcjonowania osoby nieneurotypowej. ADHD, które nie zostało rozpoznane może prowadzić do poważnych problemów psychicznych – depresji, zaburzeń lękowych czy zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych.
ADHD u dorosłych to z jednej strony trudność z utrzymaniem uwagi przez dłuższy czas, z drugiej strony – może pojawiać się hiperfokus. Ta sama osoba może doświadczać obu stanów. To co widzi otoczenie to trudności ze zorganizowaniem pracy, listy zadań, planowaniem. Częste jest także roztargnienie. Innym objawem jest nadpobudliwość ruchowa, tak bardzo kojarzona z dziećmi, ale widoczna również w przypadku osób dorosłych. Dorośli z ADHD bywają także impulsywni, przerywają innym osobom, mogą mieć trudności z regulacją silnych emocji – łatwo wpadają w złość, ale też w ekscytację.
Diagnoza ADHD
Żeby zdiagnozować ADHD u osoby dorosłej, stwierdzić należy, że występujące objawy pojawiają się w różnych dziedzinach życia. Podczas wywiadu sięga się wstecz aż do dzieciństwa, aby ustalić, czy pewne objawy występowały już na tamtym etapie – na przykład problemy z nauką czy regulacją emocji. W diagnostyce ADHD wykorzystuje się przede wszystkim wywiad kliniczny. Dodatkową opcją stanowią na przykład testy neuropsychologiczne, EEG, ale nie są to konieczne elementy diagnozy. Podczas wywiadu, specjalista analizuje funkcjonowanie jednostki w społeczeństwie, jej relacje z ludźmi, ale również ogólny stan zdrowia pacjenta – są bowiem choroby somatyczne, które nasilają objawy ADHD albo powodują zachowania, które z ADHD mogą być mylone. Na kolejnym etapie potrzebne są informacje od bliskich pacjenta, dotyczące zaburzeń uwagi, nadpobudliwości, które można było obserwować już we wczesnych latach dzieciństwa. Pełna diagnostyka obejmuje także diagnostykę różnicową, aby upewnić się, że nie ma innych zaburzeń psychicznych, z którymi ADHD mogłoby zostać pomylone. Omówienie wyników diagnostyki obejmuje propozycje leczenia farmakologicznego i pracy psychoterapeutycznej.
Z jakich form wsparcia mogą korzystać dorośli z ADHD?
Są na rynku leki, które znacznie poprawiają komfort życia osób nieneurotypowych. Wyciszają one, pomagają w skupieniu, zmniejszają poczucie lęku. Bardzo dobre efekty daje też psychoterapia, na przykład psychoterapia psychodynamiczna. Pozwala ona pacjentowi odkryć i zrozumieć wzorce emocjonalne, które dotąd nie były uświadomione, skupia się również na wzorcach myślowych. Terapeuta pomaga pacjentowi w zmianie sposobu funkcjonowania w życiu codziennym.